Bayburtlu kadınların kışlık bitkin hazırlıkları başladı

BAYBURT Şita mevsimine beş altı beş on kaldığında Bayburtlu kadınların kışlık konserve, hâlsiz hazırlıkları başladı.

Bağda, bahçede yetiştirilen sebzelerin hasadının yapılmasının arkası sıra kış aylarının elzem lezzeti olan turşular için kadınlar işe koyuldu. Ev hanımlarının başlayan ciddi mesaisinde örgensel sebzeler sirke, sarımsak, tuz ve suyla buluşturulduktan sonradan plastik evet de kadeh kavanozlara doldurulup amade kuzuluk getiriliyor. Hazırlanan turşular kışın yaraşmak üzere tarih görmeyen ibret yerlerde müdafaa ediliyor.

Bayburt’un Kurucakol köyünde kıvrak 86 yaşındaki Hesna Köprücü, gelinleriyle gelişigüzel hâlsiz yapımı üzere işe koyuldu. Evlerinin alt katında mevcut yerde pancarların sap kısımlarını ayıklayarak beze turşusu yarmak üzere kenarda biriktiren Köprücü, yapraklardan bile kışın yemekler yaptıklarını vurguladı. Iri yapraklardan lor dolması, etli pancar sarması yapacaklarını ileten Köprücü, süfli yaprakları üstelik ufak ufak doğrayarak borani yemeğinin yapımında kullanacaklarını belirtti.

“Siniler üzerinde başlayan bitkin mesaisi”

Siniler üzerinde mahsus büyüklükte çükündür saplarını doğrayan Köprücü’nün gelini Duyma Köprücü, haşat yapımının birçok aşamasının olduğunu belirterek turşu yapımını anlattı. Köprücü, “İlk ilk yaprakla sapları ayırıyoruz. Ayırdığımız pancar saplarını gudde turşusu yapıyoruz. Hangi çok nazik doğranacak hangi birlikte çokça alelade. Iri doğrarsak yavuz görüntü gayrimümkün yerken zorlanırız adi doğrarsak de bu defa tuzun, sirkenin içinde eriyip masraf. Orta boylarda doğradığımız çükündür saplarını evire çevire yıkayıp temizledikten sonraları kazanda memba suda haşlıyoruz. Yumuşayan pazıları gene soğuk sudan geçiriyor, soğutma işlemi yapıyoruz. en son aşamasında bidonlara, kavanozlara dolduruyoruz. İçine biber, domates, sarımsak, sodyum klorür ve yavşak koyup kapaklarını iyice kapatıp bekletiyoruz. İsteğe göre isteyen biber, domates koymaz ama böylesi henüz içimli oluyor. Bidonlara koyduğumuz turşular yeryüzü bir iki tıpkı kamer kadar bekledikten sonraları tüketime amade kuzuluk geliyor” dedi.

“Pancar sapları turşuda, yaprakları ise sarma yapımında kullanılıyor”

Saplarından ayrılan pancarların varak kısımlarını lor dolması, balıketinde çükündür muhasara, borani yaptıklarını dile getiren Sema Köprücü, “Ayıkladığım hiçbir şeyi atmıyoruz. Er kısımlarını harap yapıyoruz, yaprakların iyi kısımlarını lor dolmasında, pancar sarmasında kullanıyoruz, az buçuk elan bayağı olanları yani çevirme yapılmayacak olanları birlikte soğanlı, yoğurtlu borani yemeği yaparak değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.

“Gençken hangi turşular hazırlardık, deminden yaşlandık yavaş yavaş yapıyoruz”

Argın yapımında gelinlerine arkalama fail Hesna Köprücü, “Yoruluyorum amma merbut bu hazırlıklar yapılacak güre kızken hangi turşular yapardım tek yorulmazdım deminden yavaş yavaş yapıyorum” diye sözlerine şu şekilde devam etti: “Şu dakika kış hazırlığı yapıyoruz. Ömrümüz varsa kışın tüketeceğiz. Bu pancarları apayrı köyden getirdik, pazıları haşlayacağız haşat koyacağız. Haşladıktan sonradan antipatik suyla soğutup sarımsakla, biberle nazik destilere dolduruyoruz. Hazırlarken yoruluyorum, yorulsam birlikte yapacak ayrımsız madde bulunmayan, şita hazırlığı mecburuz”