“Ezel” ve “Mehabetli Çağ”bile canlandırdığı karakterlerle unutulmazlar arasına giren aktör, senarist, direktör ve kameraman Tuncel Kurtiz’in vefatının üzerinden 9 sene geçti.
Tam adı Tuncel Tayanç Kurtiz olan sanatçı, Selanik doğumlu bürokrat Hamdi Vala Kurtiz ile Boşnak Müfide Kurtiz’in oğlu namına, 1 Gücük Ay 1936’üstelik İzmit’in Bahçecik nahiyesinde dünyaya geldi.
Babasının görevi gereği ilköğrenimini 8 farklı şehirde sürdüren sanatçı, ortaokulu Edremit’te tamamladı.
Kurtiz, İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nde okurken İETT’de nısıf zamanlı çırağ kontrolörü namına çalıştı. Üniversitede ünsiyet, İngiliz filolojisi, felsefe, psikoloji ve nutuk tarihi bölümlerinde eğitim gören artist, hiçbirini tamamlayamadan üniversiteden ayrıldı.
Yüzden fazla beyaz perde filminde oynadı
Haldun Dormen Tiyatrosu’nda 1958’üstelik başladığı oyunbazlık serüvenine, Orhan Günşiray’ın yönettiği 1964 yapımı “Şeytanın Uşakları” filmiyle sinemada bitmeme fail mahir adam, kariyeri boyunca yüze andıran sinema filmi ile haddinden fazla sayıda göstergeç dizisinde oynadı.
Tuncel Kurtiz, evvel ödülünü aldığı 1979 yapımı “Gül Hasan” filminin senaryosunu yazıp ve yönetmenliğini üstlendi.
“Çoğalan Topraklar Üzerinde” adlı 1980 yapımı filmin senaryosunu kaleme alan artist, 12 Ilkgüz 1980 askeri darbesinin ardından yurt dışına yerleşti. İsveç, ABD ve Almanya’dahi tiyatroyla sinema çalışmalarını sürdüren ünlü aktör, 1990’lı yıllarda Türkiye’ye döndü.
Kurtiz, 2003’te “Alacakaranlık”, 2006’üstelik “Hacı”, 2007’de “Isyancı” adlı TV dizilerinde oynadı.
Yaşamını sürdürdüğü Balıkesir’in Edremit ilçesi Çamlıbel köyünde 2010’de “Tuncel Kurtiz ve Dostları” ünlü TV programını yaparak ünlüleri ağırlayan sanatkâr, “Sahn” belgeselini birlikte seslendirdi.
“Ezel” dizisinde canlandırdığı “Ramiz Dayı” karakteriyle hayran kitlesini arttırdı
Yaşamının akıbet yıllarında “Öncesizlik”birlikte canlandırdığı “Ramiz Dayı” ve “Eke Çağ”daki “Ebussuud Mevla” karakterleriylehayran kitlesini artıran Kurtiz, ibdai yapımlarda hınzırca oynadığı rollerin yanı özlü sözleri seslendirdiği film replikleriyle dahi adından alay ettirdi.
Tuncel Kurtiz, 1994 ve 1995’te Adana Film Festivali, 1997 ve 2008’birlikte Ankara Uluslararası Film Festivali, 1980, 1981, 1994, 2007 ve 2011’de Antalya Kızıl Portakal Film Festivali, 1986 Berlin Arsıulusal Film Festivalinde ödül aldı. Sanatçı antrparantez 2002 Sadri Alışık Temaşa ve Beyaz Perde Ödülleri, 2007’üstelik ise Yeşilçam Ödülleri’ne müstahak görüldü.
Menend Kurtiz ile 46 almanak evliliğe imza atan sanatçının, Aslı ve Mirza adlı iki çocuğu dünyaya geldi. Kurtiz, 27 Ilkgüz 2013’te İstanbul Etiler’deki evinde düşerek, 77 yaşında hayatını kaybetti.
“Çok iri kültürel temellerimiz var”
Usta oyuncu, kendisiyle yapılan aynı söyleşide görüntü ettiği Türk sinemasını şu sözlerle anlatmıştı:
“Bizim ihtilalci sinemamız bu olacak. Bu topraklardan, bu toprağın tarihinden, sosyolojisinden, felsefesinden çıkma. Eksantrik çaremiz yok. Karacaoğlan’ı dahi olacak süresince, Ağrı Dağı’nın çiçekleri üstelik olacak. bu arada Koşuk Bilgelik dahi İlhan Sağlam de şairlerimiz de Boşuna da olacak içinde. Çünkü tıpkı büyük yelpazenin içinden geliyoruz. Haddinden Fazla şişman kültürel temellerimiz var. Ta Anadolu’nun temelinde on bin almanak tıpkı hars var. Bunun içinden gelen Türkmenler, Yörükler ve diğerleri bu kültürle birleştiler. Aynı tarafta Şah İsmail, benzeri tarafta Azerbaycan, ayrımsız tarafta Göktürkler, Ağababa Korkutlar var. Benzeri taraftan Osmanlı’nın Mevsimli Mevsimsiz’si, Nedim’i, Itri’si Levni’si var. Yani öylesine açık ayrımsız coğrafyadan geliyoruz ki, bunları yakalayabilmek lazım.”
Artist, aralarında “Çokça Acayip Anket”, “Şeyh Bedrettin”, “Keşanlı Mualla Destanı”, “Kaplan ve Daktilolar”, “Eğreti”, “Kalbin Sesi”, “Martı”, “Zer Ağırlık”, “Ayı Masalı”, “Mükemmel Züğürtler” ve “Yengi Madalyası”nın bulunduğu bir nice oyun oyununda bile yer aldı.
Mahir oyuncunun fiyaka aldığı filmlerden bazıları ise şöyle:
“Sonuç Kuşlar”, “Ben Öldükçe Yaşarım”, “Silahların Kanunu”, “Karanlıkta Vuruşanlar”, “Hudutların Kanunu”, “Bed Kral”, “Krallar Ölmez”, “Rüya”, “Otobüs”, “Hat”, “Derinti”, “Bereketli Topraklar Üstünde”, “Veca’ya Çevrim”, “Aynı Aşk Uğruna”, “Uz Beni Öldürsene”, “Tabutta Rövaşata”, “Işıklar Sönmesin”, “İstanbul Kanatlarımın Altında”, “Akrebin Yolculuğu”, “Hoşçakal Erte”, “O da Beni Seviyor”, “İnat Hikayeleri”, “Yaşamın Kıyısında”, “Lal”, “Güz Sancısı”, “Kaybolma Bağış”, “Yağız Parafin”
