Cumhur Reisi ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2019 yılında ihtiyaç ilavesi elektriğin satın alınacağını söylemesinin arkası sıra alelhusus üretimlik ve ekincilik işletmelerinin çatılarında çokça sayıda lisanssız çağ enerji santrali (GES) kuruldu. Ayrımsız sene Mayıs ayında sâdır Cumhur Reisi Kararnamesi’nde bu tesislerde üretilen gerekseme ilavesi elektriğin 10 sene süreyle satın alınacağı garanti edildi. İşletmeler de amme ile sözleşme yaparak ürettikleri elektriği satmaya başladı. Türkiye genelinde binlerce GES tesisi yatırımı yapılırken işletmeler üç yıl bilahare alınan kararla şoke oldu.
“YENİDEN SAĞLIKLI BİR ARANJMAN YAPILMASI GEREKİYOR”
Erke Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 4 Ağustos günü Resmi Ceride’de yayınlanan asamble kararında, üretilen ihtiyaç fazlası elektriğin imdi satılamayacağı kaydedildi. İşletmelerin fakat zat tükettikleri kadar elektrik miktarını satabilecekleri, sisteme verilen mütezayit elektriğin ise Hareketlilik Piyasası Yenilenebilir Enerji Kaynakları Tutma Mekanizması’na (YEKDEM) bedelsiz namına hibe edileceği kararda yer aldı. Mecburi hibe sektörde büyük aksülamel ile karşılandı. GÜNEŞDER Komutan Yardımcısı Serdar Ekiz, “Yatırım için işletmelere 2019 yılında cevaz verildi. Demin geriye dönük fesih kararı çıkıyor. Türkiye genelinde binin üzerinde GES santrali bu karardan etkilenecek. Baştan dimdik aynı düzenleme yapılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“BU İŞLETMELER ELEKTRİK SATAMAZSA BATAR”
Kurulan işletmelerin ürettikleri elektriği satamaması durumunda batacaklarını belirten Ekiz, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada; “Yeni değişmeyen tükettiğin kadarını satabilirsin ondan sonrasını bedelsiz vereceksin diyor. Bu işletmeler envestisman yaparken hem öz ihtiyacını bastırmak hem dahi canlılık harcamak için tasarlandı. Ara Sıra işletmeler üretiminin ancak yüzdelik 10’unu özlük kullanıyor. Yani ürettiği elektriğin yüzde 80’kayınbirader affetmek zorunda bırakılıyor. Lisanssız GES’ler gerekseme dahası elektriği satamazsa batar” diye niteleyerek konuştu.
“BANKALAR KARARNAMEYE GÜVENDİ”
GES projelerine finansman sağlayıcı bankaların Cumhurbaşkanlığı kararnamesine güvendiklerini tamlayan Ekiz, iflasların yaşanabileceği uyarısını yaparak şu ifadeleri kullandı:
* “Bu yatırımlar sırasında banka finansmanı kullanıldı. Bankalar projelerin fizibilitelerini cumhurbaşkanlığı kararnamesinde belirtilen müsaadeleri ayn uğrunda bulundurarak değerlendirdi.
* Mal kuruluşları işleyişleri cihetiyle bu yatırımları proje finansmanı şeklinde değil tutu ve ferdî kefillik alarak kendilerini güvence almış durumda.
* Bir ahbaplık devletinde yönetimsel kararlar geriye yürümez. Hususiyet devletinde kaide adına hile, ileriye müteveccih aranjman yapabilir. Bunun damarlı idareye güveni zedeler.
* 2019 yılında Reisicumhur imzalı hukuki düzenlemeden takip etmek talip yatırımcıya sunulan bu imkânın bugün yönetsel tıpkı kararla kafasız alınması, buna güvenerek akım fail firmaların iflasına kat açacaktır.”
“YALIM: YATIRIMCI BORÇLANDI”
Sair yandan CHP Çeltek Milletvekili Özkan Yalaz, Yardımcı’ta haddinden fazla sayıda işletmenin düzenlemeden pahal etkilendiğini belirterek şöyle konuştu:
* “Bu işletmelere 10 almanak hava garantisi verilmişti. Çıkan değişmeyen ile hayalleri ve gelecekleri mahvoldu, kahroldular. Yatırımcı bankadan kredi aldı, başkalarından dünyalık aldı, toprak satıp envestisman yaptı. Birçok GES santraline erbap firmanın kişi tüketimi aşkın değil. Yatırım gayeli yapı kurdu.
* AKP hükümeti verdiği sözü tutmuyor. 10 almanak uyuşma yapıyor, karşılaşma oynanırken taban değiştiriyor. Yardımcı’taki yatırımcılar namına sesleniyorum. Yaptığınız hatadan vazgeçin. Yatırımcıları isteklendirme edin önünü tıkamayın. Siz yeni projelere bindi olacağınıza köstek oluyorsunuz.”
