Kastamonu’nun lezzeti ve kıvamıyla dilek gören kestane balı, coğrafi belen belgesi alarak tescillendi. Kastamonu kestane balının birlikte tescillenmesiyle birlikte kentin coğrafi işaretli işaret sayısı 28’e yükseldi.
Kastamonu’üstelik özellikle kıran bölgesinde kestane ağaçlarının artı göstermesi cihetiyle Cide, Doğanyurt, İnebolu, Abana, Bozkurt ve Çatalzeytin ilçeleri başta kalkmak amacıyla vahim olarak kestane balı üretimi yapılıyor. Adeta şifa deposu olan ve düzenli tüketildiğinde bir nice hastalığa ongun geldiği bilimsel olarak kanıtlanan Kastamonu kestane balı, 3 yıl kabilinden ayrımsız çalışmanın peşi sıra Kastamonu Halis Yetiştiricileri Birliği’nin başvurusu konusunda Türk Berat ve Marka Kurumu’nca yapılan tetkikat neticesinde Coğrafi İşaret Belgesi alarak tescillendi. Kastamonu kestane balının bile tescillenmesiyle birlikte kentin coğrafi işaretli işaret sayısı 28’e yükseldi.
“Tescil çalışmalarımız 3 sene sürdü”
Alelhusus sahil bölgelerinde kestane balının çok olduğunu ve buralardan alınan numuneleri Kastamonu Üniversitesinde analiz ettirdikten bilahare coğrafi bel tescil belgesi için müracaatta bulunduklarını söyleyen Kastamonu Öz Yetiştiricileri Birliği Başkanı Cem Başar, “Kastamonu Sili Yetiştiricileri Birliği olarak 2018 yılında tescil çalışmalarına başladık. Öncelikle kestane balı istihsal sahamız olan Abana, Bozkurt, İnebolu, Doğanyurt, Cide, Şenpazar ve Dünya ilçelerimizden üniversitemize analizlerimizi gönderdik. Bu çalışmalarımız 3 yıl sürdü. Bu icraat neticesinde üniversiteden aldığımız tahlillerle Kastamonu kestane balının ayrımlı özelliklerinden dünya ve diğer kestane ballarından faik özelliklerinden kıran coğrafi meni kabul etmek amacıyla başvuruda bulunduk. Bu kat tafsilatlı sürdü bizim üzere, numuneleri topladık Kastamonu Üniversitesine götürdük, sonuçları çözümleme edildi. Bununla ilişkin çalışmaları yaptıktan sonradan coğrafi belen amacıyla çalışmalarda bulunduk. Geçtiğimiz günlerde birlikte 12 Ağustos’ta de tescil belgemizi aldık. Hep Kastamonulu arıcılarımıza alımlı çalımlı hayırlı olmasını diliyoruz. Imdi Kastamonu kestane balı markamız tescillendi. Bundan sonrasında üreticilerimizden toplayıp, tüketicilerimizin kullanımına sunacağız” dedi.
“Tescil belgesi ürünümüze ek derece katarak, doğruluk ettiği değeri bulacaktır”
Kastamonu kestane balının tescillenmesiyle gelişigüzel ürünlerine ekleme değer katacaklarını ve hak ettiği değeri bulacağına inandığını belirten Başar, “Coğrafi işaretli mahsulat önemlidir. Biliyorsunuz ki Kastamonu’dahi sarımsağımız, siyez buğdayımız bunun gibi birçok coğrafi işaretli ürünlerimiz vardır. Bu mahsulat ayrımsız kat bellik değeri katıyor ve bundan sonra yeğleme ediliyor. Sarımsak, ülkemizin az daha temas yerinde yetişiyor ama Taşköprü sarımsağı ünlenmiş, nam salmış bire bir sarımsak bir şekilde Türkiye’dahi Kastamonu kestane balının özelliği ve kalitesi de biliniyor. Bizim bu tescil belgesini almamızla gelişigüzel ürünümüze ek değer katacaktır, ürünlerimiz hakkettiği değeri bulacaktır. Üreticilerimiz ürünlerini daha faziletkâr fiyatla satabilecektir. Bu da üreticiler açısından şişman tıpkısı girdi oluşturacaktır. Kastamonu’muzun tanınmasında enerjik benzeri afi oynayacaktır. Hem yetiştirici kazanacak hem da tüketicinin emniyetli alabildiği tıpkısı eser oluşturulacak” diyerek konuştu.
Kestane Balı ile ilişik üniversitelerin ayrımsız faaliyet yaptığını ifade eden Başar, “Yapılan çalışmada Türkiye’nin değişik yerlerinden ve bölgelerinden alınan ya bile toplanan ballar oldu. Bunun neticesinde Kestane Balı için olsun değişik ballar üzere olsun üniversitelerimizin çözümleme sonuçlarında herhangi bir balın kendine ilgili özellikleri ortaya çıktı. Kastamonu kestane balı ise özge ballardan farklı özellikler gösterdi. Ayrıksı kestane ballarına istinaden bir nice noktada üstünlüğü vardı kim bunu çalışan hocalarımızda bizlere iletmişlerdi, bu üstünlüğüyle birlikte bizlerde tescillenmiş olduk” şeklinde konuştu.
“27 Haziran’bile yaşanan selde yüzde 50 civarında kestane balında ürün kaybımız oldu”
27 Haziran’dahi yaşanan dominant afetinde bazı bölgelerden hiç kestane balı alınamadığını gâh bölgelerde ise yüzde 50 civarında verim kaybının oluştuğunu anlatan Başar, şöyle konuştu: “Kastamonu Halis Yetiştiricileri Birliğinin bin 250 civarında kayıtlı üyesi var. Bunların 900 tanesi etken namına arıcılık yapıyor. Herhangi Bir ailenin 4 güç olduğunu varsayarsak 3 bin-4 bin birey Kastamonu’de arıcılıktan geçiniyor. Bizim üyelerimizin tahminî yüzde 75’i kestane balı üretimi yapmaktadır ve bu oranda bizim bünyemiz altında yetiştirilmekte ve üretilmektedir. Bu seneyi değerlendirecek olursak son 2 sene ortamında gerçekleşen seller bizi bile etkiledi. 27 Haziran’dahi yaşanan yeğin kül üretim esnasında oldu. Kestane balı üretim sahamızda büyük benzeri istihsal kaybı oldu, az daha yüzdelik 40-50’ye kadar varan ayrımsız mahsul düşüşü yaşadık. Kastamonu’da yıllara göre istihsal çok fazla değişkenlik gösteriyor. Averaj 400 ton civarında almanak kestane balı üretimimiz oluyor. Bunun 250 tonu kestane balı, 150 tonu ise genelde iç bölgelerdeki ilçelerimizde yetiştirilen çiçek balı oldu. Bu sene çiçek balında seçkin düşüşümüz bulunmayan amma kestane balında 100-150 titrem ortada aynı düşüşümüz oldu. Ara Sıra bölgelerimizde hiç işaret alamadık. Kastamonu Sili Yetiştiricileri Birliği kendisine çalışmalarımıza bitmeme ediyoruz. Coğrafi meni belgesi bizim amacıyla evvel basamaktı, ihtimal ürünümüzün tescillenmesi gerekiyordu. Hakeza bir belgeyle piyasaya geçmek çokça önemliydi. Bizde bunu gerçekleştirdik, bundan ahir hedefimiz ise Kastamonu’evet yerinde ayrımsız bellik haline karışmak, bu markayla alay malay üreticilerimizin adalet ettiği değeri bastırmak, faziletli bedellerle ürettiğimiz balımızın satışını ulaşmak.”
Kastamonu’nun coğrafi işaretli ürünü 28’e yükseldi
Kastamonu Kestane Balı ile gelişigüzel kentin coğrafi işaretli im sayısı 28’e yükseldi. Kastamonu’nun başka coğrafi işaretleri ürünleri şöyle:
Miftah akdene (göce) orbası, Anahtar kamu çöreği, Azdavay lokal giysileri, Cide koz helvası, Daday hoşur ekmeği, Devrekani cırık tatlısı, Devrekani kelek banduması, Evrenye bıçağı, Kastamonu pastırması, Kastamonu simidi, Kastamonu Siyez bulguru, Kastamonu siyez buğdayı, Kastamonu siyez unu, Kastamonu taş basması dokuması, Kastamonu düğürcük tiridi, Kastamonu çekme helvası, Kastamonu belik fanilası, Kastamonu üryani eriği, Pınarbaşı kişmiri çorba, Taşköprü kuyu kebabı, Taşköprü sarımsağı, Tosya kıl telası, Tosya bıçkısı, Tosya kıstısı, Tosya pirinci, Çatalzeytin fındık şekeri, İhsangazi ekşili Pilavı. – KASTAMONU
