Türk-İslam mimarisinin başyapıtlarından sayılan Selimiye Camisi’nin kapsamlı restorasyonu devam ediyor.
Edirne Valisi H. Kürşat Kırbıyık, AA muhabirine “cevahir” kendisine nitelediği Selimiye Camisi’ndeki restorasyonun kestirmece 10 aydır bitmeme ettiğini anımsattı.
Çalışmaların aceleci ilerlediğini rapor eden Kırbıyık, “Selimiye’üstelik Cumhuriyet döneminin yer kapsamlı yenileme işi sürüyor, inşallah cami içerisindeki işlerimizi ati yıl mayıs ayına kadar bitirmeyi hedefliyoruz. Caminin dışındaki icraat ise devam edecek.” dedi.
Vali Kırbıyık, bugüne kadar çalışmalarda mermi çarliston marka bakım ve tadilatları, nev işleri, raspa işlemleri, kündekari kapıların bakım işlerinin yapıldığını anlattı.
Çinilerin temizliğinin sürdüğüne belen fail Kırbıyık, “Yeniden konservasyon çalışmaları bitmeme edecek. Az olan çinilerin de tamamlanması bu restorasyon çalışmalarının heybetli başlıklarından birisi.” diye konuştu.
Minarelerdeki çalışmalar
Kırbıyık, restorasyon çalışmalarındaki yeryüzü büyük çalışmalarından birinin de minarelerde yapıldığını söyledi.
Dıştan sarılan tahminî 85 metre uzunluğundaki minarelerde himmet yapıldığını nâkil Kırbıyık, “Ant içinde mahsus yıpranma evet birlikte statik yapılarıyla ait risklerin ortaya çıkıp çıkmaması haddinden fazla önemliydi. Buna ilgilendiren bilimsel tespitler yapıldı. Bilim müesses üstelik konuyu değerlendirildi. seçkin söküm ihtiyacı olmaksızın yapılacak ihya ve tamir çalışmalarıyla esasen minarelerin hizmet verebileceği yönünde ayrımsız değişmeyen verildi. Bu da çalışmaların hızlanması üzere son kademe önemliydi.” dedi.
Kırbıyık, marifet müesses kontrolünde çalışmaların derakap sürdürüldüğünün altını çizdi.
Çalışmalar sırasında Selimiye ziyarete açıkça
Selimiye’nin restorasyonu sırasında ziyaretlere engelsiz olduğunu anımsatan Kırbıyık, bunun mehabetli tıpkı külfet olduğunun üstelik altını çizdi.
Selimiye’yi görmeye daraç içi ve dışından binlerce kişinin geldiğini vurgulayan Kırbıyık, şöyle devam etti:
“Seçilen yöntemin akilane olduğunu düşünüyorum. Çünkü çokça ırak yerlerden Selimiye’yi fethetmek üzere gelen misafirlerimiz oluyor. Onlar şu anda hem perestiş hem ziyaret boyutuyla Selimiye’yi müzakere ediyorlar. Yaklaşık dörtte bağlantı alan ibadete bariz. Bağımlı şu anda Selimiye’yi Selimiye özne özelliklerden biri olan kubbeyi müşahede fırsatları olmuyor. İnşallah gelecek yılın içerisinde tamamlanıp içerideki yapı yeri ve iskeleyi söktükten bilahare kubbenin üstelik sergilenebilir ayla getirilmesiyle, mecmu misafirlerimize kubbeyi birlikte ekspozisyon fırsatı bulmuş olacağız.”
Yenileme kapsamında neler yapılacak?
Çimentolu çalışmalar yapıdan uzaklaştırılacak, caminin sırça ve ahşap kadeh doğramaları ağız ağıza yenilenecek. Pratikte bilcümle caminin kayran döşemeleri sökülerek, özgün olanlar taharri edilecek ve mefruşat taşlarında değme hasar varsa ilişik raporlar doğrultusunda hasarlar giderilecek. Mahfil acımasız zemininde kullanıldığı tayin edilen çimentolu şap mekanik yöntemlerle sökülerek yapıdan uzaklaştırılacak ve orijinal dayanak (küfeki) açığa çıkarılacak.
Cami içre yer alan 264 alçı içlikten 1983 onarımlarında saha kadeh veya pleksiglas yapılanlar, baştan paslanmaz polat strüktürlü ve şişe dibi camlı kendisine yenilenecek. Mecmu beyaz çimentolu dışlıkları ise suya dayanıklı alçı (anhidrit veya şeker alçı) ile paslanmaz teçhizatlı ve şişe dipli namına değiştirilecek.
Cami anne mekanın tamlık pencerelerindeki özgün ahşap kepenkler ile ahşap kapılar alelhusus alt eteklerinden taharri edilerek çürüme, malzeme kaybı ve sakat zerre onarımları yapılacak. Caminin atmosferik etkilerle çürümüş olan tamlık ahşap sırça doğramaları restorasyonda baştan yapılacak.
Caminin türlü işlerindeki bozulmaları de restorasyon çalışmalarında giderilecek.
Geçmiş onarımlarda dönemin yenileme anlayışı namına akseptans gören ancak bugün sakıncaları zımnında sırf tarihi yapıya kötülük donör yerine akseptans edilen kubbelerdeki sıvalar, derz tamirleri, döşemelerdeki çimentolu şap, beton dışlıklar kabil portland çimentolu icraat, restorasyon çalışmaları sırasında yapıdan uzaklaştırılacak.
