Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, eylül ayında ihracattaki parite kaynaklı kaybın 1,8 milyar dolara ulaştığını söyledi. Gültepe, kaybın yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doların konusunda çıktığını belirtti. Tecim Bakanı Mehmet Muş ise benzeri geçmiş yılın tıpkı ayına bakarak yüzde 298,3 terfian 10 milyar 384 milyon dolar ayan sunulan dış tecim verilerini muvaffakiyet adına nitelendirdi.

TİM, eylül kocaoğlan ihracat verilerini Tecim Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla Trabzon’dahi açıkladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, eylül ayına ve yılın üçüncü çeyreğine ilişik eğreti dış ticaret verileri ile ilgilendiren kendisine şöyle konuştu:

“İSTANBUL MUTABAKATI GİBİ ÇÖZÜMLER OLASI BİR GIDA KRİZİNİN ÖNÜNE GEÇMİŞTİR: Avrupa Birliği (AB) ülkeleri amacıyla alelhusus yükselen enerji fiyatları ve muhtemel doğal gaz kıtlığı zımnında yıl böylecene dinginlik ihtimalinin güçlendiği belirtilirken IMF Başkanı anif geçecek bire bir kışın Avrupa’üstelik sosyal huzursuzluklara yol açabileceği uyarısında bulundu. Ekonomide böylesine ciddi sorunların var olduğu aynı ortamda dünyanın farklı coğrafyalarında tırmanan gerilimler çözüm üzere iş birliği yapmayı güçleştirmekte ve sorunları körüklemektedir. Türkiye namına, hazar odaklı aut siyasa ülkemiz doğrultusunda uluslararası dayanışmaya yardım sağlayıcı her adımı mazi olduğu kadar zaman da desteklemeye bitmeme edeceğiz. Hakikat Karadeniz’in öte kıyısında yaşanan savaşın ayrımsız an önce sona ermesi ve ilkin gıda ve erke güvenliği olmak üzere toptan ekonomiye etkilerini arz uzuv sıyırmak amacıyla 2 aydır başarıyla hesaplı İstanbul Mutabakatı kabilinden analizör olası tıpkı gıda krizinin önüne geçmiştir. Zira hububat koridoru piyasaları sakinleştirmeye ve gıda enflasyonunu sınırlamaya yardımcı olmaktadır.

TÜRKİYE EKONOMİSİ HARARETLI BÜYÜME PERFORMANSINI SÜRDÜRMEKTEDİR: Küresel hazırlık zincirlerinin hala toparlanamadığı siyasi gerilimler ve savaşların birlikte etkisiyle global enflasyonun zirveye çıktığı ve gelişmiş ekonomilerin dinginlik sinyalleri verdiği böylesi tıpkısı ortamda Türkiye ekonomisi dinamik nema performansını sürdürmektedir. Bayağı 2021 yılında yüzdelik 11,4 ile sonuç 50 yılın en faziletli nema hızına ulaşan Türkiye ekonomisi serencam kendisine 2022 yılının ikinci çeyreğinde dahi yüzdelik 7,6 kabil başarılı tıpkısı büyüme oranını kaydetmeyi başarmıştır. Bu dönemde gayrisafi yurtiçi hasıla artışımızın yarısından fazlası servet ve bakım ihracatımızdan gelmiştir. Nedeniyle ekonomimiz küresel ortamdaki tamlık zorluklara rağmen dengeli ve sürdürülebilir ilerleyişini sürdürmektedir.

TÜRKİYE İHRACATI 2021 YILINDA YAKALADIĞI BAŞARIYI 2022’NİN İLK 9 AYINDA DAHI SÜRDÜRMÜŞTÜR: Bu yöndeki performansımız konfirmasyon edilmekte olup OECD daha geçtiğimiz hafta yayınladığım konuşu görünüm raporunda ülkemiz amacıyla 2022 tahaccüm tahminini yüzdelik 3,7’den 5,4’e yükseltmiştir. Değerli katılımcılar, Türkiye ihracatı 2021 yılında yakaladığı başarıyı 2022 önceki 9 ayında de sürdürmüştür. Geride bıraktığımız eylül ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın ayrımsız ayına bakarak yüzdelik 9,2 artışla 22,6 şeş bilyon dolar olmuştur. Şurası kıvançla ikna etmek isterim ki bu nicelik ulaştığımız sunu faziletkâr ilkgüz kocaoğlan ihracat rakamıdır. Böylelikle 2022 yılının önce 9 ayının tamamında maaş namına en faziletkâr ihracat rakamlarına erişmiş bulunuyoruz.

OCAK- ILKGÜZ DÖNEMİ İTHALATIMIZIN YAKLAŞIK 3’TE 1 BİRİ ENERJİ İTHALATINDAN KAYNAKLANMAKTADIR: Ilkgüz ayında dış tecim hacmimiz geçtiğimiz yıla bakarak yüzde 26 oranında artışla 55,6 milyar dolara ulaşmıştır. Enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan kaba artışın etkisiyle ithalatımız 33 milyar dolar olmuştur. Karı- eylül dönemi ithalatımızın tahminî 3’te 1 biri enerji ithalatından kaynaklanmaktadır. Mavera yandan sonuç dönemde altın ithalatında zihayat yükselişte ithalatımızda yaşanan artım canlı olmaya başlamıştır. bahis konusu artma karı-ilkgüz döneminde da bitmeme etmiş olup bütün değerli ithalatı tıpkı geçmiş yılın tıpkı dönemine bakarak yüzdelik 150 artarak 12,1 bilyon dolara erişmiş durumdadır.

HÜKÜMET ADINA TAMLIK FİRMALARIMIZIN YANINDA BULUNUYOR, ONLARA BINDI VERİYORUZ: Eylül ayında altın ve enerji dünya tutulduğunda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 100’ün konusunda çıkmaktadır. Hükümet yerine temelden başlayarak bire bir dünya markası haline gelmelerine büyüklüğünde mütehammil haddinden fazla aşamada kül firmalarımızın beraberinde bulunuyor, onlara bindi veriyoruz. Sahiden kullanılmamış ihracat ve e- ihracat destekleri ve finansman modeliyle edimsel gelişmelere harmoni sağlayıcı kullanılmamış soy sop bindi mekanizmalarını sunduğumuz geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik.

PRE-FİNANCİNG MODELİYLE DESTEKLERİN ETKİNLİĞİ ARTTIRACAK: Pre-financing modelimizde önemli tıpkısı sac ayağı olacaktır. Çünkü bu mümasil ile desteklerimizin etkinliğini arttıracak, rastgele sene destekler amacıyla bütçeden ayrılan kaynağı finansman ile eşleştirerek çarpan etkisiyle ihracatçımızın hizmetine sunmuş olacağız. Öte yandan, bakım sektörünün elan dolgunca konuma gelmesini nail olmak üzere millî ve arsıulusal gelişmeleri dikkate aldığımız şümullü çalışmalarımız selis sürmektedir. Mecmu 4 karardan oluşan ve geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaştığımız bakım ihracatı bindi izlence paketimiz bunlardan takkadak tıpkısı tanesidir. Önümüzdeki süreçte attığımız adımlarla hizmet ihracatımızı da güçlü biçimde, daha kayırıcı seviyelere taşımaya kararlıyız.

TİCARET DİPLOMASİ FAALİYETLERİMİZ KAPSAMINDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR: İhracat ailemiz için emare niteliğinde olacak bu çalışmalarımızın yanında gine ihracatçılarımızın önünü yapmak amacıyla ticari diploması faaliyetlerimize üstelik cevvaliyet kesmeden devam ediyoruz. 2 çağ önceki Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı ile kavga sonrası Ukrayna’nın yeniden inşası, Türk müteahhitlerinin rolü, tahıl koridorunun işleyişi, azade ticaret anlaşmamızın yürürlüğe girmesi için diploma süreçleri üzere konuları ele aldık. Ticaret diplomasi faaliyetlerimiz kapsamında yine geçtiğimiz haftalarda imzaladığımız protokoller ile Malezya ve Gürcistan’la var olan azade ticaret anlaşmalarımızın kapsamını genişlettik. Antrparantez Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde katıldığımız Birleşmiş Uluslar Genel Yerleşmiş ve Şanghay teşrikimesai teşekkül zirvesiyle birçok ülkedeki mevkidaşımız ile ikili müzakere imkanımız ve bu ülkelerle düet ticari ilişkilerimizi değerlendirme fırsatımız oldu.

BÜYÜK ÖZVERİYİ VE GAYRETLE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜREN PARÇALANMAMIŞ İHRACATÇILARIMIZA TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM: Sizlerin gayretleriyle geçtiğimiz sene olduğu kabilinden 2022 yılında dahi ihracatın ekonomik büyümemizin anne unsuru olmaya bitmeme edeceğini inanıyorum. Sanayimizi son yıllarda gösterdiğimiz atılımı devam ettireceğimizi, ihracatın ve yatırımcıların sevimsiz aynı bati olduğu bulunan büyüme ortamını sürdürülebilir kılacağımıza eminim. Nazik özveriyi ve gayretle çalışmalarını sürdüren tüm ihracatçılarımıza şahsım ve ülkemiz adına teşekkürlerimi sunuyorum.”

TİM Başkanı Mustafa Gültepe’nin parite kaynaklı kayıplara meni ettiği konuşması satır başlarıyla şöyle:

“KİMYEVİ ÖZELLIK İHRACATI İLK SIRADAKİ YERİNİ KORUDU: 22,6 milyar dolarla umum zamanların genişlik erdemli ilkgüz ayı ihracat performansını gerçekleştirmiş olduk. İhracatımız 9 ayda 188 milyar doları, 12 ayda ise 252 milyar doları aştı. Akıbet 12 ayın tamamında mahiye ihracat rekorları kırdık. Sabık ay 15 sektörümüz ihracatını artırırken kimyasal maddeler global piyasalardaki gelişmelerin üstelik etkisiyle ilk sıradaki yerini korudu. 2,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren kimyevi maddeleri, 2,7 milyar dolarla otomotiv, 1,9 bilyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon, 1,7 milyar dolarla polat, 1,3 bilyon dolarla cıvıltı elektronik sektörü izleme etti. Eylülde hububat, makine ve gözyaşı sonuç göveri mamulleri sektörlerimiz tarihlerinin genişlik efdal ihracatını gerçekleştirdi. Otomotiv, mobilya ve mücevher sektörlerimizde da dikkat frapan artışlar var. Geçen kamer bin 942 firmamız ihracat ailesine katıldı. söz konusu firmalarımız 114 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

GENIŞLIK HADDINDEN FAZLA İHRACAT EDEN 5 İL İSTANBUL, KOCAELİ, BURSA, İZMİR VE ANKARA OLDU: 45 ilin ihracatının artırdığı eylülde arz çokça dış satım özne evvel 5 el İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Sakarya, Çorum, Konya ve Gaziantep’in koca ihracat artışları yakaladık. Trabzon’un dahi istikrarını korudu. Trabzon eylülde 84 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Biz bu güzel şehrimizi avantajlı konumu ve geniş hinterlandı ile Rusya’ya, Kafkaslar’a, Türk Cumhuriyetlerine açılan kocaman tıpkı kapı olarak görüyoruz. Trabzon cumhuriyetimizin 100. yılında 2 milyar doları hedefleyecek.

EYLÜLDE YERYÜZÜ ÇOK İHRACAT ALMANYA, ESIR VE IRAK’A GERÇEKLEŞTİRİLDİ: Türkiye’nin yer çokça dış satım yaptığı ilk 3 mevki Almanya, ABD ve Irak oldu. Eylülde Suudi Arabistan’a yüzde 221, Lübnan’a yüzdelik 102 ve İsviçre’ye yüzde 71’lik ihracat artışı oldu. 220 ülkeden 131’inde ihracat arttı. İhracatta kilogram başına birim değerdeki artış bile bitmeme ediyor. Birim dış satım değerimiz güzeşte yılın ilkgüz ayına göre yüzde 22 artışla 1,62 dolara yükseldi.

PARİTE KAYNAKLI KAYIP 10 MİLYAR DOLARI AŞTI: Yılbaşında 1,15 seviyesinde olan euro-dolar paritesi eylülde 0,96’ya kadar geriledi. Bu durumun ihracata damarlı yansıması devam ediyor. İhracattaki parite kaynaklı kaybolma yemeden içmeden eylülde 1,8 bilyon dolara ulaştı. Yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doları aştı. Bu nazik dönemde özellikle Euro Bölgesi’ne dış satım özne firmalarımızın parite riskini göz önünde bulundurarak fiyatlandırma yapmaları önem bildirme ediyor.

TÜRKİYE ENERJİ SAKIL SEKTÖRLERDE GÜVENİLİR TEDARİKÇİ: Öncelikle tabir etmeliyim kim, Sayın Cumhurbaşkanımızın üstelik dediği gibi Türkiye’nin erke güvenliğinde tıpkı sav gözükmüyor. Bölüm başkanlarımızla yaptığımız toplantılarda, enerji krizinin ülkemiz üzere beklenen yansımalarını değerlendirdik. Enerji korkulu sektörlerde Türkiye güvenilir tedarikçi yerine öne çıkıyor. Alelhusus çıpa-polat, çimento, seramik, kadeh, basma gibi sektörlerde dilek artışı bekliyoruz. Erke krizi dolayısıyla Avrupa yeşil dönüşümü ikinci plana atmış görünüyor. Ancak önümüzde ‘Yeşil Mutabakat’ gibi iddialı tıpkı hedef bulunuyor. Akse atlatıldıktan sonra Avrupa bu hedefe çokça daha fazla odaklanacak. Dolayısı ile ihracat ailesi olarak hoppadak bugüne değil, yarına üstelik muamele etmek durumundayız. Yenilenebilir kaynakların dünya cümbüş üretimindeki payı yüzdelik 28, Türkiye’de ise yüzde 46 seviyesinde. Bu alanda ülkemizde yatırımlar hızlı hızlı devam ediyor. Burada tıpkısı sair fırsat kapısı dahi yenilenebilir erke üretiminde mergup miftah-gereçler konusunda etkin firmalarımız üzere var. Avrupa dönüşüm sürecini hızlandırmak namına okkalı bir mali esas ayıracak. İnanıyorum ki domestik firmalarımız hem milli erke profilimizin dönüşümünde hem de bu anahtar-gereçlerin ihracatında ciddi racon algı.”