Sakarya’bile oluşturulan örnek bostan uygulaması yardımıyla fındıktaki verimin biricik gövdeli ongun sistemiyle artırılması ve yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Sakarya Kullanışlı Ulum Üniversitesi (SUBÜ) ve Sakarya Ticaret Borsası (STB) hareket birliğiyle 8 dönümlü arazide kuruluş edilen örnek bahçeye, yoğun, foşa, çakıldak (delisava) ve kalınkara fındık çeşitlerinin dikimi yapıldı.

Burada tek gövdeli yetiştiricilik karşı verilecek kuramsal ve kullanışlı eğitimlerle üreticinin bilinçlendirilerek faziletli verim alması amaçlanıyor. Kentin ekolojisiyle düzenli yıpranmamış kök geliştirme çalışmaları üstelik bahçede devam ediyor.

“Ümitvar genotipler tayin ettik”

SUBÜ Ekincilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Taki Demir, AA muhabirine, ülkedeki ölçün fındık çeşitleriyle yegâne üzeri sistemi konusunda eş bostan tesis ettiklerini anlattı.

Çıpa, kurulan kat sayı bahçede fındık üreticilerine fakültenin bilirkişi öğretim üyeleri vasıtasıyla eğitimlerin verileceğini anlatarak, çiftçileri fındık yetiştiriciliği üstüne bilinçlendirmeye çalışacaklarını söyledi.

Kültürel uygulamalarla verimliliği temas çeşitte artırmayı istediklerini vurgulayan Çipo, şu bilgileri verdi:

“Sakarya’da fındık verimi dönüm başına ortalama 100 kilogram civarında. Burada yapılacak Ar-Ge çalışmalarıyla dekardan alınan verimi ilk 200 kilograma, devamında de 300-400 kilograma çıkarmayı hedefliyoruz. Bu eş fındık bahçesinde akademisyenlerin yürüteceği Ar-Ge çalışmalarının sonuçları üreticilere aktarılarak fındık yetiştiriciliğinin henüz doğacak seviyelere çıkarılması planlanmaktadır.”

Demir, yıpranmamış fındık çeşitleri geliştirilmesi kapsamında iki sene önce seleksiyon çalışmasına başladıklarını aktararak, “Geçmiş çakıldak fındığın tüyo seleksiyonu çalışmasına başladık. Sahada yaptığımız tespitlerle farklı çeşitleri de dahil ederek sürece bitmeme ediyoruz. Ümitvar genotipler tayin ettik. Bu genotipler üzerinde yerey ve laboratuvar çalışmaları bitmeme ediyor.” dedi.

“Daha efdal mahsul alması üzere üreticiye bindi oluyoruz”

İlerleyen süreçte çakıldak fındık çeşidinin klon seleksiyonundan elde edilen genotiplerden birlikte dikim yapacaklarını bildiren Çipo, arazide veya ayrıksı bölgelerde aplikasyon yaparak üreticilere yeni çeşitler sunacaklarını kaydetti.

Prof. Dr. Çıpa, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Söz Gelişi, çotanaktaki meyve sayısı daha yüksek olan, bahar geç donlarından zarar görmeyen, kurutması haddinden fazla daha kıytırık olabilen çeşitlerin geliştirilmesi… Sakarya Tecim Borsası desteğiyle yaptığımız çalışmalarla Sakarya’ya bir tane gövdeli fındık yetiştiriciliği yapılan örnek bostan bünye ediyoruz. Burada gübreleme, budama, bakım işlemleri ve sair kültürel uygulamaları üreticilere öğreterek elan efdal verim almaları üzerine bindi olacağız.”

“Fındık ihracatının artmasına ulama sağlayacağız”

STB Başkanı Yoksulluk Sarı ise fındık üretimiyle ilgilendiren sorunları ve çözümlerini bildiklerini belirterek, verimin artırılması, kalitenin yakalanması ve makineli tarıma geçilmesi üzerine icraat yaptıklarını anlattı.

Proje kapsamında fındık üretimi yapan çiftçilere yetişek vereceklerini kaydeden Soluk, “Müstahsil, birim alanda üretilen fındık iki katına çıktığı antlaşma bire bir maliyetle, 45 liraya sattığı fındığı 90 liraya satmış olacak.” diye konuştu.

Zerrin, bunun acun rekabetinde Türkiye’ye çokça büyük ulama sunacağına dikkati çekerek, “İki itmam üretim yapıldığı amacıyla dünya pazarına çıktığımızda 90 lira fındığı belki 70-60 liraya satabiliyor olacağız. Türkiye’den dahi fındık ihracatının artmasına ulama sağlayacağız.” ifadelerini kullandı.

Bu yöntemle bilcümle aktörlerin üstünlük sağlayacağının altını çizen Solgun, Türkiye’ye tarım alanında hesaplı girdi sağlanacağını, ihracata katkıda bulunulacağını sözlerine ekledi.